Çevrimiçi Reklamcılık Ölüyor mu? – 1. Kısım

1. Tanıtımdan daha başka şeyler olmalı :

Çevrimiçi reklam gelirlerinde bu sene yaşanan düşüş beklenmiyordu ya da tahmin edilmiyordu dersek yalan söylemiş oluruz. Keza bu düşüşün global kriz yüzünden ya da satışların azalması nedeniyle olduğunu belirtirsek de yine yalan söylemiş olacağız. Gayet net nedenlerden dolayı çevrimiçi reklamcılık süratle değerini ve etkisini yitirecektir. Geleneksel reklamcılık salt bir şekilde tüm sayfa arka plan reklamlarıyla, pop-uplarla ya da bannerlarla değiştirilerek internete taşınamaz. Zorla tüketicilerin gözüne sokulan reklamlar, internet dünyasında rahatça ve sert bir şekilde geri çevrilebilir. Genelde bu tip reklamların başarıyla ulaşmadığı da açıkça görülebilir. Birleşik Devletler’de gazeteler ardı ardına kapanıyor, saygı duyulan dergilerin reklam gelirleri düşüyor ve basılı medyada daha az reklam yayınlanıyor. Medya yayınları reklamcılığının başarısızlığı gözle görülür biçimde ortaya çıkıyor.

Bir çok internet sitesi, ziyaretçileri (yani potansiyel müşteriler) istemeden ya da yoğun bir şekilde bir şeyle uğraşırken aniden onlara reklam göstererek gelir kaynağının büyük bir kısmını kaybediyor. Bir çok müşteri reklam sahibinin ilan için büyük ya da küçük bir meblağ ödediğinin farkında.

İnternet bir şekilde kendi gelir modelini yaratacaktır ve bu model kitle iletişim araçlarının kullandığı modelden daha farklı olacaktır. Aynı spor organizasyonlarının ve tiyatroların gelir modellerinin farklı olması gibi. Aslında bir yerlerden içerik çalan ya da az çok kendi içerik üreten ve sadece reklamla geçinen internet sitelerinin bulması gereken bir yol var.

İçeriğin ve çevrimiçi uygulamaların ücretli olması fikri öylesine ters bir tepki oluşturuyor ki, sanal gerçeklik öncüsü ve teknoloji gurusu Jaron Lanier, New York Times’taki bir yazıda belirttiği ‘içerik yazarlarına telif hakkı ödenmesi’ fikri nedeniyle ölüm tehditleri aldığını belirtiyor.

2. Reklamlar başarısız olacak:

İnternet şu ana kadar geliştirilen en özgür ve en özgürleştirici kitle iletişim aracı. Otomobil fuarına katılmak ya da mangal başında hikayeler anlatmak gibi sosyal bir olgu. Televizyonun ya da filmlerim yaptığı gibi hedef kitleyi yakalamak için elinde sadece içerik yok. Bilgi ve eğlence anlamındaki en büyük kaynak. İstenilen resmiyette herhangi bir konu üzerine bilgi bulunabilir. Ayrıca ticari bir ürünün fiyatı, alınabilirliği, kullanıcı yorumları ve detayları hakkında en güvenilir kaynak.

İnternet, geleneksel reklamcın yerini almıyor ancak ona zarar veriyor, onu harap ediyor. Artık ikisi bir araya gelemez. Bu tezi analiz edebilmek için reklamın işe yarar bir tanımı gerekiyor. Bulabildiğimiz en genel tanım şöyle;

“Reklam, marka oluşturmak için ticari mesajların kullanımı ve başka bir şeyle uğraşan potansiyel müşterilerin bu mesajları görebileceği yerlere yerleştirilmesidir. Bu mesajlar bir ürünü ya da hizmeti tanımlayabilir, ücretini ya da ana özelliklerini belirtebilir, avantajlarını ve kullanım yararlarını gösterebilir.

Reklam endüstrisinin geleneksel kitle iletişim araçları üzerindeki geleneksel reklamların kaybını telafi edecek gerekli yeniliği ortaya çıkartması sık sık tartışılır. Yine de başka bir şeyle meşgul olan kullanıcıya aniden reklam göstermek işe yaramayacaktır. Olay, bir işlemi tamamlamak ya da bir işe başlamak için bu bilgiye ihtiyacımız olması değil, bilgiye ulaşmak için reklama ihtiyaç duymamamız. İstediğimiz bilgiye istediğimiz zaman reklamı yapılan yerden daha fazla güvendiğimiz bir kaynaktan ulaşabiliriz. Ticari bir işlem yapmak istediğimiz zaman ihtiyacımız olan bilgiyi edinebiliriz. Arama motorlarındaki ücretli kısımlar da aynı görevi yapmayı hedefliyor, ancak yönlendirmeler genelde kullanışsız oluyor.

Şahsi davranışlar ve şahsi ilgi alanları hedef alınarak yapılan reklamlar sayesinde tüketiciler daha az rahatsız ediliyor ya da işinden alı konuluyor. Yine de güven duygusu yaratmak için daha çok yol katedilmesi gerekiyor.